Nhà ở xã hội – “miếng bánh” không dễ xơi. Bài VII: Việt Nam đủ điều kiện xây nhà ở xã hội chất lượng và chuẩn Singapore

Bà có suy nghĩ gì về tình hình xây dựng nhà ở xã hội như hiện nay, đặc biệt khi chính phủ dành khoản vay lên đến 120.000 tỷ đồng?

Bà Đặng Thị Kim Oanh: Theo tôi, tình hình xây dựng nhà ở xã hội hiện nay đang có nhiều khởi sắc, nhất là từ khi Chính phủ phê duyệt đề án “Đầu tư xây dựng ít nhất 1 triệu căn nhà ở xã hội cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030”. Theo đề án, Chính phủ cũng đang huy động nguồn lực của xã hội, đặc biệt là của các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế bất động sản lớn; có cơ chế, thu hút nguồn lực của các nhà đầu tư nước ngoài để phát triển nhà ở xã hội. Với sự tham gia của các doanh nghiệp, tập đoàn kinh tế, phân khúc nhà ở xã hội đang dần trở nên sôi động, các dự án mới bắt đầu được khởi động… Đặc biệt, khi Chính phủ dành khoản vay lên đến 120.000 tỷ đồng dành cho các dự án NOXH, các doanh nghiệp có nhiều cơ hội tiếp cận nguồn vốn nên cũng mạnh dạn hơn khi đầu tư các dự án NOXH.

Khó khăn và kiến nghị của chủ đầu tư trong việc tham gia các dự án nhà ở xã hội?

Bà Đặng Thị Kim Oanh: Khó khăn thứ nhất là khách hàng chưa tiếp cận được ưu đãi chính sách gói 120.000 tỷ, lãi suất cho vay vẫn chưa phù hợp với đại đa số người có nhu cầu mua nhà.

Khó khăn thứ hai là đối tượng mua NOXH. Hiện tại, mức thu nhập của người mua NOXH theo quy định đang là rào cản với người có nhu cầu nhưng thu nhập cao hơn quy định. Còn với những hộ nghèo và cận nghèo, thu nhập sẽ không đủ để trả tiền vay mua NOXH hàng tháng sau khi trừ đi chi phí sinh hoạt. Người mua nhà nên có thu nhập từ 15 – 20 triệu thì sẽ là đối tượng mua NOXH.

Tiếp theo đó, thủ tục đầu tư NOXH vẫn chưa rõ ràng, khó đáp ứng.  Doanh nghiệp mong muốn Nhà nước tinh giản các thủ tục, tạo điều kiện giúp các doanh nghiệp triển khai dự án nhanh, đáp ứng nhu cầu cấp bách về nhà ở cho người dân.

Cuối cùng là việc giới hạn đối tượng người mua nhà phải có hộ khẩu tại địa phương đó. Doanh nghiệp kiến nghị nên mở rộng đối tượng mua nhà, tạo điều kiện cho những người có nhu cầu sinh sống khu vực lân cận vẫn có quyền mua nhà.

Bên cạnh đó, hiện nay tỷ suất lợi nhuận cho doanh nghiệp đầu tư NOXH là 10%, gần tương đương lãi suất huy động của ngân hàng nên khó khăn cho doanh nghiệp trong việc tính bài toán đầu tư và vận hành doanh nghiệp.

Công ty bà muốn xây dựng nhà ở xã hội kiểu Singapore, nhưng Sing là quốc gia phát triển và có chính sách nhà ở xã hội rất nhiều lợi thế cho người mua lẫn chủ đầu tư. Ví dụ, người mua nhà ở Singapore có thể lựa chọn vay của ngân hàng, với mức trần lên đến 85% tổng giá trị căn nhà (trước đây là 90%) trong vòng 25 năm từ Cơ quan Phát triển nhà ở, với lãi suất hiện nay là 2,6%/năm. Trong khi đó ở nước ta người dân chỉ vay với những điều kiện rất phức tạp, với lãi suất 8,2%, lại chỉ được áp dụng trong 5 năm.

Bà Đặng Thị Kim Oanh: Thời gian qua, Nhà nước rất nỗ lực trong việc ban hành chính sách thu hút doanh nghiệp tham gia phát triển NOXH, nhằm cải thiện nguồn cung cho phân khúc nhà ở này. Thực tế, năm 2022, Kim Oanh Group đã triển khai 525 sản phẩm nhà ở xã hội, người mua nhà được Ngân Hàng Chính Sách Xã Hội hỗ trợ vay vốn lên đến 80% tổng giá trị căn nhà, với mức lãi suất 4,8%/năm trong 25 năm. Trong năm 2023, Kim Oanh Group dự kiến triển khai đầu tư gần 10.000 căn nhà ở xã hội tại Bình Dương và Đồng Nai với thiết kế hiện đại, đầy đủ tiện ích, cảnh quan, khu vui chơi, chuẩn Singapore. Các dự án này đều đáp ứng tiêu chí lấy con người làm trung tâm, các căn hộ đều thông thoáng, sử dụng năng lượng hiệu quả, chi phí vận hành thấp.

Singapore là một đất nước có mô hình phát triển nhà ở xã hội thành công, bền vững, 80% dân số đất nước này sinh sống trong những căn hộ nhà ở xã hội. Các bài học kinh nghiệm về việc phát triển nhà ở xã hội của Singapore có thể vận dụng tốt đối với Việt Nam. Chúng tôi đang áp dụng nhiều ý tưởng phát triển nhà ở xã hội vào các dự án của Kim Oanh Group. Do đó, tại thị trường Việt Nam cũng hoàn toàn có đủ điều kiện để xây dựng NOXH chất lượng cao hay chuẩn Singapore.

Nhà ở xã hội kiểu Singapore Kim Oanh đã nghiên cứu và quyết định lựa chọn vậy sự độc đáo và hiệu quả khả thi trong thực tế thị trường và nhu cầu tiêu dùng sẽ là như thế nào?

Bà Đặng Thị Kim Oanh: Chúng tôi đã nghiên cứu và chắt lọc đưa vào thiết kế NOXH tại Việt Nam mang phong cách hiện đại, tính độc đáo, những ưu điểm và kinh nghiệm vốn có của Thiết Kế NOXH Singapore đồng thời phù hợp với văn hóa và nhu cầu tiêu dùng của người Việt Nam nhưng vẫn đạt tính thẫm mỹ, tính tiện dụng và bền vững với thời gian với chi phí phù hợp. Chúng tôi tự tin rằng thiết kế NOXH tại Việt Nam mang phong cách Singapore mà Kim Oanh Group đưa ra thị trường sẽ chinh phục thị trường NOXH tại Việt Nam.

P.V (thực hiện)